รำลึก “โผน กิ่งเพชร” แชมป์มวยโลกคนแรกของไทย

16 เมษายน ถือเป็นวันที่ประเทศไทยมีแชมป์มวยโลกคนแรกเกิดขึ้น โดยย้อนไปวันดังกล่าวเมื่อปี 2503 โผน กิ่งเพชร (มานะ สีดอกบวบ) ชนะคะแนน ปาสคาล เปเรซ แชมป์โลกชาวอาร์เจนตินา ในการชกชิงแชมป์มวยสากลระดับโลกรุ่นฟลายเวท ณ เวทีมวยลุมพินี

โผน กิ่งเพชร เกิดเมื่อวันที่ 12 ก.พ. 2478 เป็นนักมวยรูปร่างผอมบาง มีช่วงขาที่ยาว ถนัดขวา การชิงแชมป์โลกในวันนั้น ได้ดวลกำปั้น กับ ปัสกวล เปเรซ แชมป์โลกชาวอาร์เจนตินา ณ สนามมวยเวทีลุมพินี เมื่อคืนวันเสาร์ที่ 16 เมษายน 2503 โดยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรด้วย วันนั้นไม่มีการถ่ายทอดทางโทรทัศน์ เนื่องจากประเทศไทยขณะนั้นยังไม่มีสถานีโทรทัศน์ แต่มีการถ่ายทอดทางวิทยุกระจายเสียง และมีการบันทึกการชกเป็นหนังสารคดีฉายตามโรงภาพยนตร์ในภายหลังแทน มีการแต่งเพลงออกอากาศทางวิทยุกระจายเสียงด้วยทำนองเพลงกราวกีฬาว่า เราเชียร์โผน…เราเชียร์โผน…เราเชียร์โผน..โผน…โผน…โผน…โผน เปเรซจะแข็งอย่างไร แต่โผนเลือดไทย….ต้องเชียร์ไว้ดีกว่า

สำหรับ เปเรซ นั้น เคยครองเหรียญทองโอลิมปิกมาแล้ว จากการแข่งขันมวยสากลสมัครเล่นที่กรุงลอนดอน ในปี พ.ศ. 2491 และก่อนหน้าจะมาป้องกันตำแหน่งกับโผนนั้นได้ป้องกันตำแหน่งได้แล้วถึง 10 ครั้ง ครองแชมป์อย่างต่อเนื่องยาวนานถึง 5 ปี โดยอายุของเปเรซขณะนั้นได้ 33 ปี ขณะที่โผนอายุเพียง 25 ปี ผ่านการชกมาแค่ 22 ไฟท์

แต่ผลการชกในครั้งนั้น ปรากฏว่าโผนชนะคะแนนอย่างไม่เป็นเอกฉันท์ โดยกรรมการ โลเรนโซ โตร์เรโออัลบา กรรมการห้ามบนเวทีชาวอาร์เจนตินา ชาติเดียวกับเปเรซ ให้เปเรซชนะ 145 – 143 กรรมการชาวไทย วงศ์ หิรัญยเลขา ให้โผนชนะ 148 – 137 และ แน็ต ฟลายเชอร์ กรรมการจากเดอะริง ให้โผนชนะ 146 – 140 ได้ครองแชมป์โลกของ NBA สถาบันเดอะริง (The Ring) และไลนีล รุ่นฟลายเวทเป็นแชมป์โลกคนแรกของไทย ภายหลังการรู้ผลการชกที่อำเภอหัวหินบ้านเกิดของโผนได้มีการจุดพลุฉลองทั่วทั้งเมืองทันที

โผน กิ่งเพชร ครองแชมป์โลกถึง 3 สมัย แต่ด้วยปัญหาส่วนตัว ทำให้เสียแชมป์ไป และไม่มีโอกาสชิงแชมป์คืนได้อีก โผนถือเป็นตำนานของวงการมวยสากลคนหนึ่งของไทย วันที่โผนชิงแชมป์โลกได้ถูกกำหนดให้เป็นวันนักกีฬาไทย หลังจากที่โผนเสียชีวิต เมื่อ 31 พฤษภาคม 2525 ยังมีการสร้างอนุสรณ์สถานของโผนที่หัวหินอีกด้วย สมาคมผู้สื่อข่าวกีฬาแห่งประเทศไทย ได้กำหนดให้วันที่ 16 เมษายน ของทุกปี เป็น วันนักกีฬายอดเยี่ยมของสมาคมผู้สื่อข่าวกีฬาแห่งประเทศไทย หรือ วันนักกีฬาไทย โดยมีการมอบรางวัลถ้วยพระราชทานเป็นประจำทุกปี