ไขข้อข้องใจศพเหยื่อโควิดที่ลอยเกลื่อนแม่น้ำคงคาแพร่เชื้อได้หรือไม่? – โพสต์ทูเดย์

วันที่ 13 พ.ค. 2564 เวลา 16:30 น.

เมื่อมีเหยื่อโควิดนับร้อยศพถูกทิ้งให้ลอยอยู่ในแม่น้ำคงคาจึงเกิดคำถามว่าสามารถแพร่กระจายโรคได้หรือไม่

ร่างของผู้เสียชีวิตด้วยโรคโควิด-19 กว่า 70 ศพหรือที่สื่อท้องถิ่นบางแห่งรายงานกว่ามากกว่า 100 ศพที่ถูกทิ้งให้ลอยอยู่ในแม่น้ำคงคาระหว่างรัฐพิหารและรัฐอุตตรประเทศในอินเดีย ซึ่งขณะนี้รัฐบาลได้กำชับให้เจ้าหน้าที่เฝ้าระวังอย่างเข้มงวดและเรียกร้องให้ท้องถิ่นใช้มาตรการเพื่อหยุดการทิ้งร่างผู้เสียชีวิตลงในแม่น้ำ ตลอดจนติดตั้งตาข่ายเพื่อดักเก็บศพในแม่น้ำ ก็เกิดคำถามตามมาว่าเชื้อไวรัสจะสามารถแพร่กระจายจากศพผ่านทางน้ำในแม่น้ำคงคาได้หรือไม่

โควิด-19 แพร่จากศพได้หรือไม่?

เว็บไซต์ India Today อธิบายไว้ว่ายังไม่มีบทสรุปที่แน่ชัดว่าศพจะสามารถแพร่เชื้อได้หรือไม่แต่ความเป็นไปได้ของการติดเชื้อนั้นต่ำมากเนื่องจากเชื้อไวรัสอยู่ในสารคัดหลั่งของผู้ป่วยซึ่งจะแพร่ระบาดได้ผ่านการสูดหายใจหรือการสัมผัส

โดยศูนย์ควบคุมและป้องกันโรคแห่งสหรัฐอเมริกา (CDC) กล่าวว่า “จากข้อมูลที่เราทราบในตอนนี้เชื่อว่ามีความเสี่ยงเพียงเล็กน้อยที่จะได้รับเชื้อโควิด-19 จากศพ” ทั้งนี้ยังคงมีคำเตือนว่า “สมาชิกในครอบครัวสามารถดูศพได้แต่ต้องเว้นระยะห่างอย่างน้อย 1 เมตรและไม่ควรสัมผัสร่างกาย”

นอกจากนี้ CDC ยังแนะนำให้สวมหน้ากากอนามัย, ถุงมือ, เสื้อคลุม และแว่นตาเพื่อป้องกันการกระเด็นของสารคัดหลั่งในร่างกาย

ขณะที่ทางการอินเดียมีแนวทางปฏิบัติในการจัดการศพเพื่อลดความเสี่ยง โดยแนวทางปฏิบัติที่ออกโดยกระทรวงสาธารณสุขและสถาบันวิทยาศาสตร์การแพทย์แห่งอินเดีย (AIIMS) ชี้ให้เห็นว่ามีความเป็นไปได้ที่จะติดเชื้อไวรัสโคโรนาในการจัดการศพ และหน่วยงานด้านสาธารณสุขในอินเดียถูกกำชับให้ใช้ความระมัดระวังอย่างสูงสุดเพื่อจัดการกับศพของผู้ป่วยโควิด-19 อย่างเช่นการสวมชุด PPE, หน้ากากอนามัย, แว่นตา และบรรจุศพในถุงปลอดเชื้อ

โควิด-19 แพร่ทางน้ำได้หรือไม่?

ตามที่ผู้เชี่ยวชาญและหน่วยงานด้านสาธารณสุขระบุว่า SARS-CoV-2 แพร่กระจายผ่านละออกทางเดินหายใจที่เกิดจากผู้ติดเชื้อระหว่างการพูดคุย ไอ จาม หรือหายใจ ซึ่งละอองบางชนิดมีขนาดเล็กมากและสามารถลอยอยู่ในอากาศได้ในระยะทางมากกว่า 2 เมตร นอกจากนี้การศึกษาบางชิ้นพบหลักฐานว่าไวรัสอยู่ในอุจจาระของผู้ติดเชื้อ

อย่างไรก็ตามยังไม่มีหลักฐานบ่งชี้ว่าในแหล่งน้ำหรือสระว่ายน้ำสามารถส่งผ่าน SARS-CoV-2 ได้ และอากาศยังคงเป็นเส้นทางเดียวที่พิสูจน์แล้วว่าสามารถแพร่เชื้อได้ แม้ว่าการศึกษาบางชิ้นจะพบ SARS-CoV-2 ในแม่น้ำแต่ยังไม่มีการพิสูจน์ว่าสามารถส่งผ่านเชื้อไวรัส

ในรายการ MythBusters ของสหรัฐองค์การอนามัยโลกกล่าวว่า “โควิด-19 ไม่แพร่กระจายในน้ำขณะว่ายน้ำ แต่อย่างไรก็ตามไวรัสแพร่จากคนสู่คนเมื่อมีการสัมผัสใกล้ชิดผู้ติดเชื้อ”

ดังนั้น India Today สรุปว่าจากงานวิจัยที่มีอยู่ในปัจจุบันไม่น่าจะเป็นไปได้ที่ไวรัสโคโรนาจะแพร่ระบาดจากบุคคลหนึ่งไปยังอีกบุคคลหนึ่งผ่านทางน้ำ ถึงกระนั้นถือว่าศพมีโรคติดต่อ แบคทีเรีย และไวรัสจำนวนมากซึ่งจะเพิ่มมลพิษในแม่น้ำคงคา และอาจมีผลกระทบอื่นๆ ต่อสุขภาพสำหรับผู้ที่สัมผัสโดยตรงกับศพในแม่น้ำ

Photo by Prakash SINGH / AFP